بذر سرخارگل (اکیناسه)

بذر سرخارگل یکی از انواع بذر گیاهان دارویی وارداتی به ایران است که به صورت مستقیم توسط ایرانی‌ها وارد و سپس نام آن به سرخارگل تغییر پیدا کرده است. گیاهی زیبا با خواص دارویی بسیار که می‌تواند در درمان بیماری‌های مختلفی تأثیرگذار باشد. در سال 1372 شمسی دکتر بیگدلی بذر این گیاه را وارد ایران نموده و سپس با گذشت زمان نام آن نیز به سرخارگل تغییر یافته است. نام یونانی سرخارگل اکیناسه یا Echinacea است. علت نام گذاری این بذر به این نام نیز خارهایی است که روی ساقه‌های آن وجود دارد. گل‌هایی شبیه به آفتاب‌گردان نیز در بالای ساقه و برگ‌های آن مشاهده می‌نمایید و که زیبایی آن را چندین برابر می‌نمایند. بذر سرخارگل یکی از انواع بذرهای محبوب در میان گیاهان دارویی است که خواص درمانی خاصی دارد.

مرکز و شمال شرقی آمریکا زادگاه اصلی سرخارگل است. این گیاه به صورت چند ساله کشت شده و گونه‌های مختلفی نیز دارد. رشد ساقه گونه‌های مختلف آن از 40 تا 150 سانتی‌متر متغیر بوده و بنفش، ارغوانی، زرد، صورتی، قرمز و نارنجی رنگ‌هایی هستند که می‌تواند گل بذر سرخارگل را به این رنگ‌ها مشاهده نمود. برگ‌های گیاه هم در اشکال مختلف پهن، بیضوی و نیزه‌های قابل مشاهده است. گونه پا متوسط این بذر یکی از مهم‌ترین گونه‌های آن است که در ادامه ویژگی‌های آن را بیان خواهیم کرد. در انتها نیز علاقه‌مندان می‌توانند شرایط رشد و کاشت این بذر را به صورت مرحله به مرحله مشاهده نمایند و در صورت لزوم در منزل یا گلخانه و حتی باغچه آن را بکارند. هم می‌توان از زیبایی این گل‌ها استفاده نمود و هم خواص درمانی آن را مد نظر قرار داد.

انواع بذر سرخارگل

پا متوسط (Coneflower)

معروف‌ترین و مشهورترین گونه گیاه سرخارگل در ایران گونه پا متوسط آن است. هر چند گونه‌های پابلند و پا کوتاه آن نیز وجود دارد، اما پا متوسط با گل‌های صورتی رنگ زیبایی بسیار زیادی دارد. این بذر در عرض 10 تا 14 روز بعد از کاشت سر از خاک برآورده و از اواخر خرداد ماه تا شهریور می‌توانید گل‌های زیبا و جذاب آن را در اختیار داشته باشید.

خواص دارویی

مهم‌ترین خاصیت دارویی و درمانی گیاه سرخارگل در تقویت سیستم ایمنی بدن انسان است. مواد معدنی و ویتامین‌های موجود در گیاه بذر سرخارگل باعث شده تا این گیاه تبدیل به یک دارو برای پیشگیری و درمان بیماری‌هایی مانند آنفولانزا، سرماخوردگی، انواع عفونت‌ها و التهابات پوستی و سینوزیت‌های چرکین شود. از این رو استفاده از آن در فصل سرما می‌تواند بیماری‌های این چینی را از بدن افراد دور نموده و سلامتی را به بدن آنها برگرداند. از این گذشته با مصرف منظم چنین گیاهان دارویی حتی امکان ابتلا به چنین بیماری‌های فصلی نیز کاهش می‌یابد.

مراحل کاشت بذر سرخارگل

روش کاشت مستقیم

• فراهم سازی بستر مناسب برای کاشت بذرها

ترکیبی از خاک باغچه با کود دامی پوسیده یا کمپوست و خاک‌های سبک غنی‌شده می‌تواند شرایط رشد این بذر را فراهم آورد. قبل از کشت نیز برای ترکیب بهتر مواد، خاک باغچه را تا عمق 30 تا 40 سانتی‌متری شخم زده و لایه‌ای 5 تا 10 سانتی‌متری از آن را نیز با کمپوست یا کود دامی پوسیده ترکیب نمایید.

• کاشت بذرها در خاک

چند ساعت قبل از کاشت بذرها، خاک آماده شده را آبیاری نموده و بعد از گذشت چند ساعت بذرها را در عمق 2 سانتی‌متری خاک و در فواصل 40 تا 50 سانتی‌متری از هم بکارید.

• آبیاری و نگهداری از بذر سرخارگل

تا قبل از جوانه‌زنی بایستی خاک بذر سرخارگل را همیشه مرطوب نگه دارید. برای رشد بهتر و عدم ایجاد آسیب به آنها این عمل را با احتیاط و با آب پاش انجام دهید. بعد از رویش جوانه‌ها آبیاری را به روش معمول انجام داده و از آب‌پاشی به روی ساقه‌ها و برگ‌های آن خودداری نمایید. این عمل احتمال بیماری‌های قارچی را در گیاه افزایش می‌یابد.

روش کاشت غیرمستقیم بذر سرخارگل

کاشت بذر این گیاه نیز مانند اکثر انواع بذر گیاهان دارویی به دورش مستقیم و غیرمستقیم صورت می‌پذیرد. مراحل روش غیرمستقیم کاشت این بذر نیز تقریباً مشابه با روش مستقیم است. با این تفاوت که در فصل سرما به دلیل مناسب نبودن شرایط جوی بیرون بذرها را باید در ظروف مخصوص کاشت بذر بکارید. برای این کار از قبل کمی کف ظروف تهیه شده را سوراخ کرده و یک لایه نازک سنگ ریزه در کف آنها بریزید تا شرایط برای زهکشی آب‌های اضافی فراهم آید. در نهایت نیز می‌توانید بذرها را در عمق 2 سانتی‌متری خاک گلدان بکارید. برای جوانه‌زنی بذر سرخارگل نیاز به 10 تا 14 روز زمان خواهید داشت.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر سرخارگل