بذر کرچک (بید انجیر)

بذر کرچک یا Ricinus یکی از انواع بذر دانه های روغنی است که در ایران نیز به وفور کشت می‌شود. این بذر به دلیل خواص بالایی که روغن آن دارد، بذری شناخته شده در ایران است. گیاه این بذر رشد بسیار سریعی داشته و در مدت زمان کوتاهی به گلدهی می‌رسد. شکل و شمایل زیبای آن نیز باعث شده تا علاوه بر کشت برای خواص دارویی و درمانی برای جنبه‌های زینتی و زیبایی نیز مورد توجه قرار گیرد. استفاده از گیاه این بذر برای زیبا سازی فضای روبروی ساختمان‌ها یا در راه پله‌ها و پشت تراس بسیار کاربرد دارد. در ایران استان‌های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان معدن اصلی کشت آن می‌باشند. شواهدی نشان می‌دهد که زادگاه اصلی این بذر حبشه است. البته در برخی کتاب‌ها نیز هند و آفریقا زادگاه اصلی آن قلمداد شده است.

دو گونه اصلی بذر کرچک پابلند و پاکوتاه است. این بذر به صورت چند ساله کشت شده و ارتفاع و بلندی گیاه آن بین 10 تا 120 سانتی‌متر است. برای اینکه گیاه کرچک را بهتر بشناسید می‌توانید به ساقه‌های قرمز آن نگاهی بیندازید. ساقه‌هایی که در تابستان رنگ آن زرد بوده و کم کم به قرمز تغییر پیدا می‌نماید. دانه های کرچک در این گیاه داخل گل‌های آن قرار دارد. گل کرچک نیز به رنگ قرمز و سبز رشد می‌نماید. برگ‌های این گیاه نیز شکاف‌هایی دارند که این نیز می‌تواند یکی دیگر از مشخصات لازم برای شناخت گیاه آن باشد. در ادامه مقاله به معرفی گونه اصلی این گیاه خواهیم پرداخت و در انتها نیز خواص دارویی و درمانی و روش‌های کشت آن را با هم مرور خواهیم کرد.

انواع بذر کرچک

کرچک پابلند

کرچک پابلند یکی از مهم‌ترین و شاید هم اصلی‌ترین گونه کرچک است که در ایران نیز کشت می‌شود. کشت این بذر در دمای اتاق نیز امکان‌پذیر بوده و ایجاد شرایط مناسب برای رشد آن نیز خیلی سخت نخواهد بود.

خواص دارویی

روغن بذر کرچک دارای خواص دارویی و درمانی بسیار زیادی است. از این روغن برای درمان یبوست استفاده می‌شود. روش درمانی این روغن در درمان یبوست به صورت قطعی می‌باشد. در کاهش دردهای آرتروزی از روغن کرچک به صورت ضماد استفاده می‌نمایند. در لاغری و کاهش وزن نیز این روغن سابقه درخشانی دارد. برای درد مفاصل و ماهیچه‌ها نیز می‌توان از این روغن پرخاصیت استفاده کرد. خوردن آن باعث کاهش فشار خون نیز می‌شود. البته روغن کرچک مزه خیلی خوبی نداشته و اگر یک بار آن را امتحان کرده باشید، احتمالاً دیگر سراغ آن نمی‌روید. البته این خاصیت همه روغن‌های گیاهی است. این میزان خاصیت‌های دارویی و درمانی است که باعث محبوبیت کشت این بذر شده است.

مراحل کاشت بذر کرچک

روش کاشت مستقیم

• فراهم سازی بستر مناسب برای کاشت بذرها

ترکیب خاک باغچه با شن و کود دامی پوسیده شرایط را برای رشد این بذر فراهم خواهد آورد. برای ترکیب بهینه این مواد بهتر است زمین را تا عمق 30 تا 40 سانتی‌متری شخم زده و 5 تا 10 سانتی‌متری بالای آن را با کود دامی پوسیده ترکیب نمایید.

• کاشت بذرها در خاک

قبل از کشت بذرها باید آنها را به مدت 24 ساعت در آب خیس نمایید. سپس می‌توانید آنها را در عمق 2.5 تا 5 سانتی‌متری خاک و در فواصل 30 تا 45 سانتی از هم بکارید.

• آبیاری و نگهداری از بذر کرچک

تا قبل از جوانه زنی که معمولاً 7 تا 10 روز به طول می‌انجامد، آبیاری را با آب پاش انجام دهید تا بذرها جابجا نشوند.

روش کاشت غیرمستقیم بذر کرچک

برای کشت غیرمستقیم این بذر ابتدا باید گلدان‌ها و سینی مناسب کشت بذر را تهیه نمایید. برای ایجاد شرایط زهکشی آب‌های اضافی کف آنها را سوراخ کرده و یک لایه نازک سنگ ریزه در کف آنها بریزید. سپس گلدان‌ها را با خاک مناسب پر کرده و به خوبی آن را خیس نمایید. در نهایت می‌توانید با استفاده از تکنیک‌های روش مستقیم بذرها را کاشته و از آنها تا زمان جوانه زنی مراقبت کنید. البته در هنگام پر کردن گلدان‌ها از خاک نیز آنها را لب به لب پر نکنید تا در هنگام آبیاری آب از روی آن‌ها سرازیر نشود.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر کرچک