بذر زبان در قفا (دِلفینیوم)

بذر زبان در قفا با نام لاتین Delphinium یک بذر زینتی است برخی گونه‌های آن به صورت خودرو و وحشی در ایران وجود دارند. شکل و شمایل بسیار خاص و ویژه‌ای که گل دِلفینیوم دارد، آن را از هر گل زینتی دیگر نیز متمایز نموده است. زیبایی گل بذر دِلفینیوم مثال‌زدنی است و با دیدن آن خود به خود محو تماشای آن خواهید شد. کاشتن این بذر زینتی در تپه‌های گل باعث به وجود آمدن محیطی بسیار زیبا و خاص خواهد شد که می‌تواند به عنوان یک مکان گردشگری نیز مورد استفاده قرار گیرد. از این گذشته از زیبایی این گل برای زیباسازی کناره‌های خیابان و جاده‌ها و فضای سبز موجود در پارک‌ها نیز استفاده می‌شود و با توجه به شکل خاص رشد این بذر، تجمع گل‌های آن در یک مکان محیطی ویژه خواهد شد که با دیدن آن همیشه در یاد باقی می‌ماند.

بذر زبان در قفا با نام‌های دیگری نیز شناخته می‌شود. دِلفینیوم، پس قفا، گل سودی، هزار رنگ و زلیل نام‌های دیگری هستند که احتمالاً در اینترنت این گل را با این نام‌ها هم می‌توان یافت. البته نام علمی آن Delphinium Exaltatum است. استفاده در بلوارها، میادین، چمن‌کاری و گل بریدنی از سایر کاربردهایی است که زبان در قفا می‌تواند برای آن‌ها مورد استفاده قرار گیرد. یکی دیگر از مزیت‌های خوبی که گل دلفینیوم دارد، تحمل بالای آن به عنوان گل شاخه بریده است. این گل می‌تواند تا دو هفته نیز در آب دوام بیاورد. از این رو کاشت آن برای چنین هدفی آن را تبدیل به یک بذر محبوب نیز نموده است. گل‌های کشیده به رنگ‌های سفید، بنفش، آبی و قرمز که پر از کرک‌های کوتاه و متراکم هستند، از نشانه‌های گل دلفینیوم می‌باشند.

انواع بذر زبان در قفا

در زبان انگلیسی به نمونه‌های یک ساله این گل Larkspur و به نمونه‌های چند ساله آن Delphinium می‌گویند. گونه‌های زیادی از این بذر وجود دارد. D.Consolida گونه وحشی این گل است که به صورت خودرو در ایران وجود داشته و می‌روید. در یک دسته‌بندی کلی هم انواع گونه‌های دلفینیوم به دو دسته اصلی پاکوتاه و پابلند تقسیم می‌شوند. ارقام پابلند آن می‌تواند تا ارتفاع 170 سانتی‌متری رشد نماید. ساقه کوتاه‌های آن نیز قابلیت رشد تا ارتفاع 15 سانتی‌متری را داشته و قابلیت کشت دارد.

زبان درقفا پامتوسط (Larkspur)

این گیاه دارای ارتفاعی بین 170-15 سانتی‌متر بوده و به دلیل داشتن ارتفاع مناسب و رنگ گل الوان کاربرد بیشتری در زیباسازی فضای سبز دارند.

خواص دارویی و خطرات مصرفی

استفاده‌های دارویی یکی از مزیت‌هایی است که بسیاری از انواع بذر زینتی از این مزیت برخوردار می‌باشند. بذر زبان در قفا نیز از این مزیت‌ها بی‌بهره نمی‌باشد. از عصاره‌های گیاه و گل این بذر زینتی برای رفع زردی، درمان ناراحتی‌های طحال، بهبود عفونت‌ها، رفع کچلی و به عنوان مسکن می‌توان بهره جست. البته استفاده از خواص دارویی بذر دلفینیوم تحت شرایط خاصی است وگرنه استفاده از آن به عنوان یک ماده خوراکی به علت سمی بودن آن توصیه نمی‌شود.

مراحل کاشت بذر زبان در قفا

دو روش کاشت اصلی بذر زینتی زبان در قفا روش مستقیم و غیرمستقیم است. کاشت مستقیم در اوایل فصل بهار در فضای باز و در باغچه‌ها صورت می‌پذیرد که مربوط به گونه‌های یک ساله این بذر است.

روش کاشت مستقیم

• فراهم سازی بستر مناسب

خاک مناسب برای رشد بذر این گل زینتی ترکیبی از خاک باغچه با خاک‌برگ با ماسه و شن است که اضافه کردن کود دامی پوسیده نیز می‌تواند این ترکیب را ایده‌آل تر نماید. برای آماده سازی باید تا عمق 20 تا 30 سانتی‌متری خاک را شخم زده و این مواد را با هم ترکیب نمایید. سپس آن را آبیاری کنید تا آماده کشت بذرها شود.

• کاشت بذر

دو حالت کاشت بذر زبان در قفا وجود دارد. یا می‌توانید آن را در عمق 0.5 سانتی‌متری و در فواصل 30 تا 90 سانتی‌متری از هم بکارید و یا می‌توان از روش پخش بذر استفاده کرد.

• آبیاری بذرها

قبل از رویش جوانه‌ها حتماً باید دقت داشته باشید تا خاک مرطوب بماند. بعد از آن آبیاری گیاه به صورت عادی انجام شده و بعد از خشک شدن سطح خاک باید صورت پذیرد.

روش کاشت غیرمستقیم بذر زبان در قفا

• فراهم سازی بستر کاشت

برای این منظور تعدادی ظرف مناسب کاشت بذر آماده کرده و شرایط زهکشی را در آن‌ها فراهم آورید. برای این کار انتهای آن‌ها را تعدادی سوراخ ایجاد کرده و یک لایه نازک سنگ ریزه ته ظروف بریزید. بقیه ظرف را می‌توانید با خاک مناسب مانند روش مستقیم پر کنید.

• کاشت بذر

بهترین عمق برای کاشت بذرها عمق 0.5 سانتی‌متری خاک می‌باشد.

• آبیاری و نگهداری

آبیاری بذرها در این روش مشابه با روش قبل می‌باشد. برای نگهداری از بذرها در فصل سرد و جلوگیری از خارج شدن رطوبت خاک می‌توانید از یک گنبد پلاستیکی شفاف و سوراخ دار روی ظرف‌ها استفاده کنید که بعد از جوانه‌زنی باید آن‌ها را بردارید.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر زبان در قفا