بذر ترب یا Radish یکی از انواع بذر سبزیجات است و خوردن ترب خام همراه با برخی از غذاهای ایرانی طرفداران زیادی دارد. هم از برگ‌های این سبزی و هم از ریشه آن برای خام خوری استفاده می‌شود. در ظاهر شباهت زیادی به شلغم داشته و گاها این دو با هم اشتباه گرفته می‌شود اما از نظر مزه و نحوه استفاده تفاوت‌های زیادی بین این دو وجود دارد. ترب‌ها به دسته‌های مختلفی نیز تقسیم می‌شوند که مزه و میزان تردی آنها با یکدیگر متفاوت است. به دلیل خواص بسیار زیادی که ریشه ترب دارد، بذر آن تبدیل به یک بذر محبوب شده و هر ساله زمین‌های کشاورزی بسیار زیادی در کشور برای کاشت آن در نظر گرفته می‌شود.

بذر ترب اصالتاً بومی شرق و جنوب شرقی آسیا است. چشم بادامی‌ها این بذر را در زمین‌های کشاورزی خود به وفور کشت می‌نمایند. یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های کاشت این بذر عمل آوری سریع آن است. ترب‌ها در سه دسته زودرس، متوسط رس و دیررس از 50 تا 120 روز به عمل می‌آیند. از این رو به راحتی می‌توان از بذر ترب برای محصول گیری در یک زمان‌بندی متفاوت استفاده کرد. کشت این بذر نیز هم در بهار و تابستان و هم در پاییز و زمستان امکان پذیر خواهد بود.

انواع بذر ترب

ترب هندوانه‌ای (Watermelon Radish)

این ترب زاده کشور چین بوده که هم مزه عالی و هم ظاهر جذابی دارد. این ترب حاوی میزان زیادی ویتامین c، اسید فولیک، ویتامین B6 و عناصری از جمله آهن و مس و کلسیم است. اندازه ترب هندوانه‌ای بزرگ‌تر از ترب ساده بود و بافتی ترد و بوی مطبوعی دارد. علت نام‌گذاری این ترب به دلیل رنگ قرمز درون پوسته سفید آن است که شبیه هندوانه می‌باشد.

ترب گرد (Round Radish)

این نوع ترب که به دو شکل با پوسته سفید و سیاه مشاهده می‌شود، طول دوره برداشتش به 20 روز می‌رسد. ریشه و ساقه آن سرشار از ویتامین C بوده و در مناطق سردسیر در فصل بهار یا تابستان قابل پرورش و کشت می‌باشد. از برگ‌ها و ساقه‌های کرک دار آن نیز می‌توان این گیاه را تشخیص داد.

ترب کشیده (Daikon Radish)

یکی از انواع پرطرفدار ترب است که زادگاه اصلی آن کشور ژاپن می‌باشد. ژاپنی‌ها علاقه زیادی به آن داشته و مصرف آن فواید زیادی برای بدن دارد. به حالت کشیده و به رنگ سفید می‌باشد که می‌توان آن را در فصول سرد کشت کرد. خوردن این ریشه به همراه غذا کاملاً اشتهاآور بوده و بوی کاملاً مطبوعی نیز دارا می‌باشد.

خواص دارویی و خطرات مصرفی

از ترب برای درمان بیماری‌های زیادی بهره برده می‌شود. از این سبزی برای دفع سنگ صفرا، درمان نقرس، کمک به هضم غذا، تقویت بینایی، درمان یرقان، تسکین دردها، سم‌زدایی و پاکسازی کلیه‌ها، کاهش قند خون و کاهش احتمال ابتلا به پوکی استخوان استفاده می‌کنند. گذشته از این بخش خوراکی بذر ترب حاوی مقادیر زیادی ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها است که برای تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود گردش خون در پوست می‌توان از آن استفاده نمود. البته مصرف زیاد این سبزی نیز توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است برای دندان و گلو مضر بوده و باعث ایجاد دل پیچه در افراد شود.

مراحل کاشت بذر ترب

کاشت بذر ترب در دو روش مستقیم و غیرمستقیم صورت می‌پذیرد. در ادامه هر دو این روش‌ها را مرحله به مرحله مرور خواهیم نمود.

کاشت بذر به روش مستقیم

این روش از کاشت بذر این سبزی مخصوص زمانی از سال است که دمای محیط برای کاشت آن در شرایط مناسبی باشد که این مسئله هم مربوط به نوع بذر تربی است که برای کاشت آن اقدام می‌نمایید. انواع زودرس آن در فروردین و انواع متوسط رس و دیر رس در تیر و مرداد ماه در فضای آزاد کشت می‌شوند.

• فراهم سازی بستر کاشت

در این مرحله باید خاک مناسب برای کشت را فراهم آورید. ترکیبی از خاک باغچه با کمپوست یا کود دامی پوسیده می‌تواند شرایط ایده‌آل برای رشد این بذر را فراهم آورد.

• کاشت بذرها

بذر ترب قبل از کاشت باید به مدت 10 ساعت در آب خیس شود. بعد از شخم زدن و ترتیب مواد با خاک باغچه، بذرها را در ردیف‌هایی به فواصل 30 تا 40 سانتی‌متری و در عمق 3 سانتی‌متری خاک بکارید.

• آبیاری

خاک این گیاه بایستی همیشه مرطوب نگه‌داشته شود. مخصوصاً قبل از جوانه‌زنی که نیاز آبی آن زیاد است. استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای می‌تواند بهترین حالت برای آبیاری این بذر باشد.

• برداشت ترب

با مشاهده علائم رسیدن ترب‌ها نوبت به برداشت آن می‌شود؛ اما باید دقت داشته باشید که اگر ترب خیلی در خاک بماند، احتمالاً کمی پوک خواهد شد و قابل استفاده نخواهد بود.

کاشت بذر ترب به روش غیرمستقیم

دقیقاً مراحل روش بالا را برای کاشت در روش غیرمستقیم که مخصوص اواخر پاییز است باید طی کنید؛ اما این بار به جای خاک باغچه باید خاک مناسب را در گلدان‌های مخصوص بریزید. گلدان‌ها را نیز از قبل از کف کمی سوراخ کرده و قبل از پر کردن آنها یک لایه نازک سنگ ریزه در کف آنها بریزید تا شرایط زهکشی به صورت کامل در آنها فراهم آید. قبل از کاشت بذر ترب نیز گلدان‌ها را کامل آبیاری نمایید تا آب از زیر گلدان خارج گردد.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر ترب

نور	نور مستقیم خورشید
دما	دمای بهینه برای رشد 12 تا 23 درجه
خاک	خاک سبک و غنی با زهکشی مناسب
کود	هوموس
آبیاری	3 تا 4 بار در هفته
منطقه آب و هوایی	سرد
فصل کاشت	بهار و پاییز
طول دوره رشد	20 تا 120 روز بسته به نوع بذر ترب
عادت رشدی	بوته‌ای